Γράφει η Τζίνα Γ. Θανοπούλου, Ed.M.,M.A. HARVARD University
Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Οι λόγοι που έχουν οδηγήσει μια γυναίκα σε πολλαπλό εγκλωβισμό είναι πολλοί και πολύπλοκοι. Ξεκινούν από τις απαιτήσεις της κοινωνίας και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής που θέλουν να βγάλουν τη γυναίκα από το σπίτι και να τη βάλουν στην παραγωγή-εργασία, καθώς και από την ανάγκη της ίδιας να βιώσει τις ικανότητές της και να πραγματοποιήσει τα όνειρά της σε κοινωνικό, επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Άρα να βιώσει την πολύπλευρη φύση και προσωπικότητά της.
Στην σύγχρονη κοινωνία μας βιώνουμε πολύ συχνά την εικόνα της «εγκλωβισμένης» γυναίκας, παγιδευμένης στους πολλαπλούς ρόλους και ευθύνες της ζωής. Η σύγχρονη γυναίκα πρέπει να επιβιώσει και να διακριθεί, να αντιμετωπίσει προβλήματα και να ανταπεξέλθει σε πολλά μέτωπα και όλα αυτά με επιτυχία.
ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΗΣ «SUPERWOMAN»
• Μορφωμένη και καλλιεργημένη, αλλά όχι παραπάνω από τον άντρα της, ώστε να τον υποτιμά.
• Δυναμική, ανεξάρτητη, επιτυχημένη και καλή επαγγελματίας με επαγγελματικούς στόχους, καριέρα με καλές αποδοχές, αλλά όχι πoλύ “επικίνδυνη”.
• Κοινωνικά αποδεκτή, ελκυστική, όμορφη, σεξουαλική γυναίκα, αλλά όχι σε βαθμό που να «προκαλεί ώστε να παρεξηγηθεί».
• Γλυκιά, με κατανόηση, υπομονή, υποστηρικτική σύντροφος, αλλά όχι βαρετή και υποτονική.
• Καλή, αφοσιωμένη, ικανή μητέρα, αλλά όχι «καταπιεστική» και «θυματοποιημένη».
• Ενεργή, δυναμική, ενημερωμένη πολίτης, με άποψη και θέσεις, άλλα όχι ισχυρογνώμων.
• Καλή φίλη με κατανόηση και υπομονή για τα προβλήματα των άλλων, αλλά ποτέ κουραστική ή παρεμβατική.
• Καλή συνάδελφος, υποστηρικτική, αλλά όχι ανταγωνιστική.
• Πάντα σε καλή φόρμα, υγιής με γυμνασμένο και όμορφο σώμα και με φρέσκο περιποιημένο πρόσωπο και κομψό στυλ, αλλά χωρίς υπερβολές.
• Με καλή, αισιόδοξη διάθεση και κέφι, να «ανεβάζει» ψυχολογικά τους άλλους και ταυτόχρονα να κρύβει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, βάζοντας «μάσκα» ότι όλα τα ελέγχει και είναι “in control”.
• Καλή οικοδέσποινα, νοικοκυρά, μαγείρισσα, περιποιητική στο σπίτι, αλλά όχι πια να κρατά το ρόλο της «καλής νοικοκυρούλας».
Άρα βλέπουμε ότι από την σύγχρονη γυναίκα απαιτείται να ανταποκρίνεται τέλεια σε πολλαπλούς ρόλους, υποχρεώσεις και να φορά «πολλά καπέλα» (“social psychological hats”). Αυτή η συνεχής προσπάθεια να ανταποκριθεί με επιτυχία σε όλους αυτούς τους ρόλους δημιουργεί τον κίνδυνο να αναπτυχθεί το σύνδρομο της «Τελειομανίας» (“Perfectrionistic Syndrome”). Το σύνδρομο της Τέλειας γυναίκας, της “Super woman”!
Γιατί τι μπορεί να γίνει αν δεν ανταποκριθεί πετυχημένα σε όλους αυτούς τους ρόλους; Τι γνώμη θα έχουν οι άλλοι γι’αυτήν και ιδιαίτερα αυτή για τον εαυτό της;
Πολύ συχνά βλέπουμε, ειδικά εμείς που δουλεύουμε στο χώρο της ψυχικής υγείας, γυναίκες πολύ ικανές να νιώθουν παγιδευμένες, μπλοκαρισμένες, εγκλωβισμένες στις απαιτήσεις των πολλαπλών τους ρόλων.
«Μια γυναίκα είναι πολλές φορές σαν μια σακούλα τσάι. Δεν μπορείς να πεις πόσο δυνατή είναι μέχρι να την βάλεις στο ζεστό νερό…. άλλες διαλύονται, άλλες μετατρέπονται σε κάτι μοναδικό και υπέροχο…!»
- Ελέανορ Ρούσβελτ
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ
• Ψυχοσωματικά συμπτώματα και προβλήματα υγείας (κρίσεις άγχους και πανικού, γυναικολογικά, ορμονολογικά, νευρολογικά, σύνδρομο έλλειψης ύπνου χρόνιας κόπωσης κλπ.)
• Διατροφικές διαταραχές λόγω έντονου άγχους. Ανάπτυξη βουλιμίας ή ανορεξίας ή συνδυασμός και των δύο.
• Περιόδους έντονης κατάθλιψης που εκδηλώνεται είτε καταπιεσμένη σαν σιωπηλή πάλη με τον εαυτό της ή με εξάρσεις θυμού, ξέσπασμα νεύρων και «υστερικά συμπτώματα».
• Αναπτύσσονται δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις με το σύντροφο, τα παιδιά, την οικογένεια, τους συνεργάτες κλπ. Οι δυσκολίες μπορούν να ξεκινήσουν σαν διαφωνίες και να εξελιχθούν σε ψυχολογική, σωματική κακοποίηση και εκφοβισμό που βιώνει η γυναίκα σιωπηλά μέσα στον ενδοοικογενειακό χώρο.
• Επιβίωση της γυναίκας με υιοθέτηση της «κοινωνικής μάσκας», ότι όλα είναι καλά, όλα είναι υπό έλεγχο. Πίσω από το μεγάλο χαμόγελο μπορεί η γυναίκα να υποφέρει σιωπηλά και να έχει φτάσει στα όριά της.
Όποιες και να είναι οι αιτίες, το γεγονός είναι ότι σήμερα συναντάμε το φαινόμενο της υπεραπασχολημένης γυναίκας που αγωνίζεται να ανταποκριθεί και να ισορροπήσει σε πολλαπλούς ρόλους. Θεωρητικά αυτή η προσπάθεια είναι θετική, θεμιτή και αξιοθαύμαστη αλλά πρακτικά και ουσιαστικά την έχει εγκλωβίσει και οδηγήσει σε αδιέξοδο. Γι’ αυτό συναντάμε σήμερα πολλές ικανές, επιτυχημένες, δυναμικές γυναίκες να βιώνουν εγκλωβισμό, καταπίεση, «διάβρωση» του αληθινού χαρακτήρα τους και αγνόηση των αληθινών αναγκών τους.
Μήπως, λοιπόν, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου η γυναίκα να βγει από αυτό τον απαιτητικό ρόλο, που της εγκλωβίζει την ψυχή, την ύπαρξη και τη γυναικεία της φύση και την έχει αποσυντονίσει;
Γι’αυτόν τον επαναπροσδιορισμό η γυναίκα μπορεί να βοηθηθεί από έναν σύμβουλο ψυχολόγο που θα σταθεί δίπλα της σαν συνοδοιπόρος και όχι σαν τη φωνή της εξουσίας που θα της επιβάλλει τι πρέπει να κάνει (“expert opinion”), ο οποίος θα την βοηθήσει να ανακαλύψει την αλήθεια που έχει μέσα της και να επανακαθορίσει τις ανάγκες της.
Τολμήστε να επισκεφθείτε έναν ψυχολόγο που εμπιστεύεστε
• Ο σύμβουλος ψυχολόγος πρώτα θα τη βοηθήσει να παρατηρήσει όλους αυτούς τους ρόλους στους οποίους προσπαθεί να ανταποκριθεί.
• Να αποδεχτεί και να επιλέξει ποιοι από αυτούς είναι σημαντικοί και ρεαλιστικά εφικτοί.
• Να βάλει προτεραιότητες ποιους πρέπει να κρατήσει και ποιους όχι σύμφωνα με την προσωπικότητα, αξίες και ανάγκες της.
• Να βάλει μία τάξη στη ζωή της και να κάνει καλή διαχείριση του χρόνου και της ενέργειάς της.
Με τη βοήθεια της συμβουλευτικής δουλειάς που θα κάνει με τον ψυχολόγο, η γυναίκα θα αρχίσει μία ουσιαστική διαδικασία Αυτογνωσίας, όπου θα μάθει τον Αληθινό Εαυτό της, τις ικανότητες και ανάγκες της και θα ενδυναμωθεί.
Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει να επαναπροσδιορίσει τους ρόλους, τις αξίες, την ίδια της τη ζωή ώστε να γίνει ένα πιο συνειδητοποιημένο, ισορροπημένο και ευτυχισμένο άτομο.
Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Οι λόγοι που έχουν οδηγήσει μια γυναίκα σε πολλαπλό εγκλωβισμό είναι πολλοί και πολύπλοκοι. Ξεκινούν από τις απαιτήσεις της κοινωνίας και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής που θέλουν να βγάλουν τη γυναίκα από το σπίτι και να τη βάλουν στην παραγωγή-εργασία, καθώς και από την ανάγκη της ίδιας να βιώσει τις ικανότητές της και να πραγματοποιήσει τα όνειρά της σε κοινωνικό, επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Άρα να βιώσει την πολύπλευρη φύση και προσωπικότητά της.
Στην σύγχρονη κοινωνία μας βιώνουμε πολύ συχνά την εικόνα της «εγκλωβισμένης» γυναίκας, παγιδευμένης στους πολλαπλούς ρόλους και ευθύνες της ζωής. Η σύγχρονη γυναίκα πρέπει να επιβιώσει και να διακριθεί, να αντιμετωπίσει προβλήματα και να ανταπεξέλθει σε πολλά μέτωπα και όλα αυτά με επιτυχία.
ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΗΣ «SUPERWOMAN»
• Μορφωμένη και καλλιεργημένη, αλλά όχι παραπάνω από τον άντρα της, ώστε να τον υποτιμά.
• Δυναμική, ανεξάρτητη, επιτυχημένη και καλή επαγγελματίας με επαγγελματικούς στόχους, καριέρα με καλές αποδοχές, αλλά όχι πoλύ “επικίνδυνη”.
• Κοινωνικά αποδεκτή, ελκυστική, όμορφη, σεξουαλική γυναίκα, αλλά όχι σε βαθμό που να «προκαλεί ώστε να παρεξηγηθεί».
• Γλυκιά, με κατανόηση, υπομονή, υποστηρικτική σύντροφος, αλλά όχι βαρετή και υποτονική.
• Καλή, αφοσιωμένη, ικανή μητέρα, αλλά όχι «καταπιεστική» και «θυματοποιημένη».
• Ενεργή, δυναμική, ενημερωμένη πολίτης, με άποψη και θέσεις, άλλα όχι ισχυρογνώμων.
• Καλή φίλη με κατανόηση και υπομονή για τα προβλήματα των άλλων, αλλά ποτέ κουραστική ή παρεμβατική.
• Καλή συνάδελφος, υποστηρικτική, αλλά όχι ανταγωνιστική.
• Πάντα σε καλή φόρμα, υγιής με γυμνασμένο και όμορφο σώμα και με φρέσκο περιποιημένο πρόσωπο και κομψό στυλ, αλλά χωρίς υπερβολές.
• Με καλή, αισιόδοξη διάθεση και κέφι, να «ανεβάζει» ψυχολογικά τους άλλους και ταυτόχρονα να κρύβει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, βάζοντας «μάσκα» ότι όλα τα ελέγχει και είναι “in control”.
• Καλή οικοδέσποινα, νοικοκυρά, μαγείρισσα, περιποιητική στο σπίτι, αλλά όχι πια να κρατά το ρόλο της «καλής νοικοκυρούλας».
Άρα βλέπουμε ότι από την σύγχρονη γυναίκα απαιτείται να ανταποκρίνεται τέλεια σε πολλαπλούς ρόλους, υποχρεώσεις και να φορά «πολλά καπέλα» (“social psychological hats”). Αυτή η συνεχής προσπάθεια να ανταποκριθεί με επιτυχία σε όλους αυτούς τους ρόλους δημιουργεί τον κίνδυνο να αναπτυχθεί το σύνδρομο της «Τελειομανίας» (“Perfectrionistic Syndrome”). Το σύνδρομο της Τέλειας γυναίκας, της “Super woman”!
Γιατί τι μπορεί να γίνει αν δεν ανταποκριθεί πετυχημένα σε όλους αυτούς τους ρόλους; Τι γνώμη θα έχουν οι άλλοι γι’αυτήν και ιδιαίτερα αυτή για τον εαυτό της;
Πολύ συχνά βλέπουμε, ειδικά εμείς που δουλεύουμε στο χώρο της ψυχικής υγείας, γυναίκες πολύ ικανές να νιώθουν παγιδευμένες, μπλοκαρισμένες, εγκλωβισμένες στις απαιτήσεις των πολλαπλών τους ρόλων.
«Μια γυναίκα είναι πολλές φορές σαν μια σακούλα τσάι. Δεν μπορείς να πεις πόσο δυνατή είναι μέχρι να την βάλεις στο ζεστό νερό…. άλλες διαλύονται, άλλες μετατρέπονται σε κάτι μοναδικό και υπέροχο…!»
- Ελέανορ Ρούσβελτ
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ
• Ψυχοσωματικά συμπτώματα και προβλήματα υγείας (κρίσεις άγχους και πανικού, γυναικολογικά, ορμονολογικά, νευρολογικά, σύνδρομο έλλειψης ύπνου χρόνιας κόπωσης κλπ.)
• Διατροφικές διαταραχές λόγω έντονου άγχους. Ανάπτυξη βουλιμίας ή ανορεξίας ή συνδυασμός και των δύο.
• Περιόδους έντονης κατάθλιψης που εκδηλώνεται είτε καταπιεσμένη σαν σιωπηλή πάλη με τον εαυτό της ή με εξάρσεις θυμού, ξέσπασμα νεύρων και «υστερικά συμπτώματα».
• Αναπτύσσονται δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις με το σύντροφο, τα παιδιά, την οικογένεια, τους συνεργάτες κλπ. Οι δυσκολίες μπορούν να ξεκινήσουν σαν διαφωνίες και να εξελιχθούν σε ψυχολογική, σωματική κακοποίηση και εκφοβισμό που βιώνει η γυναίκα σιωπηλά μέσα στον ενδοοικογενειακό χώρο.
• Επιβίωση της γυναίκας με υιοθέτηση της «κοινωνικής μάσκας», ότι όλα είναι καλά, όλα είναι υπό έλεγχο. Πίσω από το μεγάλο χαμόγελο μπορεί η γυναίκα να υποφέρει σιωπηλά και να έχει φτάσει στα όριά της.
Όποιες και να είναι οι αιτίες, το γεγονός είναι ότι σήμερα συναντάμε το φαινόμενο της υπεραπασχολημένης γυναίκας που αγωνίζεται να ανταποκριθεί και να ισορροπήσει σε πολλαπλούς ρόλους. Θεωρητικά αυτή η προσπάθεια είναι θετική, θεμιτή και αξιοθαύμαστη αλλά πρακτικά και ουσιαστικά την έχει εγκλωβίσει και οδηγήσει σε αδιέξοδο. Γι’ αυτό συναντάμε σήμερα πολλές ικανές, επιτυχημένες, δυναμικές γυναίκες να βιώνουν εγκλωβισμό, καταπίεση, «διάβρωση» του αληθινού χαρακτήρα τους και αγνόηση των αληθινών αναγκών τους.
Μήπως, λοιπόν, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου η γυναίκα να βγει από αυτό τον απαιτητικό ρόλο, που της εγκλωβίζει την ψυχή, την ύπαρξη και τη γυναικεία της φύση και την έχει αποσυντονίσει;
Γι’αυτόν τον επαναπροσδιορισμό η γυναίκα μπορεί να βοηθηθεί από έναν σύμβουλο ψυχολόγο που θα σταθεί δίπλα της σαν συνοδοιπόρος και όχι σαν τη φωνή της εξουσίας που θα της επιβάλλει τι πρέπει να κάνει (“expert opinion”), ο οποίος θα την βοηθήσει να ανακαλύψει την αλήθεια που έχει μέσα της και να επανακαθορίσει τις ανάγκες της.
Τολμήστε να επισκεφθείτε έναν ψυχολόγο που εμπιστεύεστε
• Ο σύμβουλος ψυχολόγος πρώτα θα τη βοηθήσει να παρατηρήσει όλους αυτούς τους ρόλους στους οποίους προσπαθεί να ανταποκριθεί.
• Να αποδεχτεί και να επιλέξει ποιοι από αυτούς είναι σημαντικοί και ρεαλιστικά εφικτοί.
• Να βάλει προτεραιότητες ποιους πρέπει να κρατήσει και ποιους όχι σύμφωνα με την προσωπικότητα, αξίες και ανάγκες της.
• Να βάλει μία τάξη στη ζωή της και να κάνει καλή διαχείριση του χρόνου και της ενέργειάς της.
Με τη βοήθεια της συμβουλευτικής δουλειάς που θα κάνει με τον ψυχολόγο, η γυναίκα θα αρχίσει μία ουσιαστική διαδικασία Αυτογνωσίας, όπου θα μάθει τον Αληθινό Εαυτό της, τις ικανότητες και ανάγκες της και θα ενδυναμωθεί.
Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει να επαναπροσδιορίσει τους ρόλους, τις αξίες, την ίδια της τη ζωή ώστε να γίνει ένα πιο συνειδητοποιημένο, ισορροπημένο και ευτυχισμένο άτομο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου